ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت های شهری با استفاده از anp و gis (مطالعه موردی: شهر سمیرم)

نویسندگان

سید علی علوی

استادیار جغرافیا و برنامه ر یزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس سید مصطفی حسینی

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد فریبا بهرامی

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد مهراب عاشورلو

کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد

چکیده

برنامه ریزی با هدف مدیریت بحران و تخمین ریسک زمین لرزه همواره یکی از دغدغه های اصلی برنامه ریزان و مدیران شهری بوده است. شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله به منظور برنامه ریزی مدیریت بحران قبل از وقوع زلزله الزامی به نظر رسیده است. این پژوهش با هدف ارائه الگویی مناسب جهت ارزیابی وضعیت آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله، بافت های شهر سمیرم در استان اصفهان را مورد مطالعه قرار داده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده و بررسی در آن به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. به منظور نیل به اهداف پژوهش ابتدا معیار های مؤثر در آسیب پذیری بافت های شهری در برابر زلزله شناسایی گردیده، سپس با بهره گیری از مدل تحلیل شبکه ای (anp) و نرم افزار آن، ارزش و اهمیت هر یک از معیار ها تعیین شده، در مرحله بعد نتایج حاصل از فرآیند تحلیل شبکه ای با لایه راه های شریانی درجه یک، درجه دو و درجه سه، تراکم جمعیتی، کیفیت ابنیه، شیب زمین، فاصله از گسل، فضای باز و سبز، مراکز درمانی، مراکز فرهنگی، مراکز آموزشی و مسکونی، تلفیق و نقشه میزان آسیب پذیری بافت های شهری در شهر سمیرم تهیه گردیده است. نتایج تحقیق نشان داده که از میان معیارهای تأثیرگذار، معیارهای تراکم جمعیت، راه شریانی درجه 2 و فاصله از گسل دارای بیشترین اهمیت بوده و نیز فاصله از مراکز فرهنگی و مراکز آموزشی کمترین اهمیت در میزان آسیب پذیری بافت های شهری را داشته اند. همچنین نتایج پژوهش نشان داده است که میزان آسیب پذیری در قسمت شمالی و مرکزی شهر سمیرم به علت نزدیکی به خط گسل و فرسوده بودن بناها بیشتر از سایر مناطق این شهر بوده است. با توجه به نتایج به دست آمده از لایه رقومی بافت های شهری سمیرم با انجام برنامه ریزی های صحیح قبل از وقوع و نیز داشتن طرح های مدیریتی پس از بحران می توان به میزان قابل توجهی از تلفات وخسارات ناشی از پیامدهای خسارات ناشی از زلزله کاهش داد. همچنین لازم به ذکر است که یکی از عوامل مورد غفلت قرار گرفته در طول تاریخ، عامل تکتونیک بوده، از این رو توجه به مبحث شیب و سایر عوامل، همواره در شهرسازی سیر تکاملی داشته اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت های شهری با استفاده از ANP و GIS (مطالعه موردی: شهر سمیرم)

برنامه‌ریزی با هدف مدیریت بحران و تخمین ریسک زمین لرزه همواره یکی از دغدغه‌های اصلی برنامه‌ریزان و مدیران شهری بوده است. شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت‌های شهری در برابر زلزله به‌منظور برنامه‌</str...

متن کامل

ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده شهر مرودشت در برابر زلزله با استفاده از (AHP) و (GIS)

شهر زیستگاه متراکم انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. موقعیت جغرافیایی شهر مرودشت به گونه‌ای است که هم از نظر توپوگرافی و هم از نظر زمین شناسی درونی زمین، خطر وقوع زلزله این شهر را تهدید می‌نماید. وجود گسل‌های درونی زمین در منطقه مرودشت و اطراف آن، سابقه فعالیت این گسل‌ها، دوره بازگشت زلزله و پهنه‌بندی خطر لزره‌ای در ...

متن کامل

تحلیل ناپایداری بافت های شهری و پهنه بندی میزان آسیب پذیری در برابر زلزله با استفاده از GIS&AHP ، نمونه موردی: بخشی از هسته مرکزی شهر سنندج

شهر سنندج در گذشته دور براساس مقتضیات معماری و اقلیم و تا اندازه ای ضروریات اقتصادی- اجتماعی تکوین یافته و به مقاوم سازی آن توجه نشده است. ریزدانگی قطعات، استفاده از مصالح نامرغوب در ساخت ابنیه، فرسوده بودن اغلب ساختمان ها و کمبود فضاهای عمومی و کمبود سرانه فضای سبز، عرض کم معابر و پیچ د رپیچ بودن آن ها و عدم رعایت اصول فنی و شهرسازی و آیین نامه 2800 در خصوص این بافت، سبب آسیب پذیری بالای این ب...

متن کامل

ارزیابی gis مبنای آسیب پذیری مساکن شهری در برابر زلزله با استفاده از ahp (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر میناب)

گسلهای بزرگ و فعال واقع در شرق شهر میناب از مهمترین عوامل تکتونیکی منطقه محسوب میشوند که در سال های گذشته زلزله های متعدد و شدیدی را به وجود آورده است و فعالیت آنها در آینده ممکن است خسارات سنگینی را به بار آورد. لذا شهر میناب و بویژه بافت فرسوده آن از ریسک پذیری بالایی در مقابل زلزله برخوردار است. در تحقیق حاضر، با تلفیق gis و ahp و معرفی شاخص های آسیب پذیری، به بررسی وضعیت کنونی بافت فرسوده ش...

سنجش میزان آسیب پذیری بافت های شهری در مواقع بروز بحران زلزله (مطالعه موردی: نواحی شهر قزوین)

آسیب­پذیری را می­توان مجموع سه عامل مقاومت فیزیکی بافت، عدم امکان امداد­رسانی و عدم توان بازگشت­پذیری شهر پس از بحران دانست. در این پژوهش، کوشش شده­است تا میزان آسیب­پذیری نواحی شهر قزوین با تعریف معیار­های محیطی،جمعیتی-اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، با استفاده از روش­های تصمیم­گیری چند شاخصه مورد ارزیابی قرار گیرد. این سنجش ابتدا با روش فرایند تحلیل سلسله­مراتبی صورت گرفت. به دلیل برخی از محدودیت­ه...

متن کامل

ارزیابی توسعه و هدایت رشد شهری با استفاده از مدل FUZZY ANP (مطالعه موردی: شهر یزد)

رشد و گسترش روزافزون شهرها تحت تاثیر رشد جمعیت و میزان مهاجرت، موجب ساخت و سازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد در ساختار فضایی، به خصوص توسعه فیزیکی شهرها در مکان‌های نامساعد شده است که هدایت و ساماندهی اساسی را می­طلبد. در پژوهش توصیفی _ تحلیلی حاضر، با استفاده ازروشFuzzy ANP  به ارزیابی توسعه و هدایت رشد شهر یزد پرداخته شده و با روش همپوشانی وزن­دار در محیط سیستم­اطلاعات­جغرافیایی، تحلیل الگوی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
اطلاعات جغرافیایی (سپهر)

جلد ۲۵، شماره ۱۰۰، صفحات ۱۲۹-۱۴۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023